U wordt erfgenaam en wat dan?

• Erfenis

Als een naaste doodgaat, bijvoorbeeld een ouder en u bent erfgenaam, kunt u de erfenis:

• zuiver aanvaarden. Het gevolg is dat u ook privé aansprakelijk wordt voor eventuele schulden
• verwerpen
• beneficiair aanvaarden, dat wil zeggen dat u eerst kijkt wat er is (boedelbeschrijving). Als de nalatenschap negatief is dan hoeft u de schulden van uw ouder niet uit uw eigen vermogen te voldoen.

Zie ook de website van de rechtspraak (rechtspraak.nl).

Verwerpen en beneficiair aanvaarden

Om de nalatenschap te verwerpen of beneficiair te aanvaarden, moet u naar de rechtbank om een verklaring af te leggen (zie voorbeeld verklaring). Het opmaken van een verklaring kost geld (in 2017 is dat € 122). Gaat u ervan uit dat uw ouder geen schulden had, dan zult u snel geneigd zijn om ‘niets’ te doen. Door de inboedel met uw broers en zussen te verdelen, of meubels op marktplaats te verkopen, aanvaard u automatisch de nalatenschap zuiver mét alle -eventuele- schulden.

En dan is er toch een schuld

Het gebeurt met enige regelmaat dat na het overlijden tot ieders verrassing opeens schulden aan het licht komen die onbekend waren en ook niet vermeld waren in de administratie van de ouder. Als het om een bescheiden erfenis gaat, kan het zijn dat het saldo onvoldoende is om deze schuld te betalen. Het gevolg is dat u als erfgenaam deze schuld uit eigen zak moet betalen.

De wetgever vond dit een ongewenst gevolg voor een erfgenaam. Per 1 september 2016 is er een regeling gekomen die een uitweg bood voor onverwachte schulden.

Een onverwachte schuld?

U kunt als erfgenaam de rechter vragen of u de erfenis alsnog beneficiair mag aanvaarden als er schulden opduiken die niet uit de administratie van uw ouder blijken. Deze schulden worden ‘onverwachte schulden’ genoemd. Denk bijvoorbeeld aan een schuld bij een online betalingsaccount, zoals een Bunq of een PayPal-rekening die u niet in de administratie van uw ouder zal aantreffen.

Maar dan gelden wel de volgende regels:

1. U hebt als erfgenaam een onderzoeksplicht. Dit betekent dat u moet aantonen dat het gaat om een onverwachte schuld waarvan u echt niet kon weten dat deze er was.
2. U hebt, na de ontdekking van een onverwachte schuld, drie maanden de tijd om een verzoek te doen aan de rechter om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden;
3. Als u al iets hebt ontvangen uit de boedel van uw ouder, moet u dit weer terugbetalen.

Een voorbeeld

Een vrouw heeft de nalatenschap van haar man zuiver aanvaard. Pas na een tijdje komt de vrouw erachter dat tot de nalatenschap van haar man ook schulden behoort aan haar stiefkinderen. Deze kinderen hadden een vordering (niet opeisbare erfdeel) op hun ouder nadat hun eerste ouder was overleden. De vrouw verzoekt de kantonrechter alsnog om de nalatenschap van haar man beneficiair te aanvaarden. Helaas was de vrouw te laat met haar verzoek en moest zij de schuld van haar overleden man aan zijn kinderen uit eigen zak betalen (zie uitspraak). Denk dus aan de termijn!